Chính sách nhập cư cứng rắn thời tổng thống Trump: Mỹ giảm sức hút nhân tài từ nước khác?

 

Rất nhiều tài năng trẻ từ các quốc gia trên khắp thế giới chọn Mỹ là nơi học tập và làm việc, chắp cánh ước mơ. Thật đáng tiếc nếu Mỹ xiết chặt cánh cửa chào đón nhân tài (Minh hoạ của Chat GPT)

Trần Hồng Phong

Giấc mơ Mỹ từng là đích đến của hàng triệu nhân tài toàn cầu. Nhưng liệu chính sách nhập cư cứng rắn dưới thời Tổng thống Trump có đang khiến nước Mỹ đánh mất sức hút ấy? Vì sao việc “đóng cửa” với người giỏi có thể đẩy nước Mỹ vào nguy cơ tụt hậu trong thế kỷ 21?

* 10 nhân tài hàng đầu tại Mỹ là người nhập cư, vai trò then chốt trong khoa học và kinh tế Mỹ

Khi giấc mơ Mỹ bị thu hẹp

Từ lâu, nước Mỹ được biết đến như “vùng đất hứa” – nơi những bộ óc thông minh nhất thế giới đổ về để học tập, làm việc và tạo ra những đột phá khoa học – công nghệ. Từ Albert Einstein đến Elon Musk, từ Sergey Brin đến Sundar Pichai – họ đều không sinh ra ở Mỹ, nhưng chính nước Mỹ đã trở thành nơi chắp cánh cho tài năng của họ.

Tuy nhiên, với xu hướng siết chặt nhập cư dưới thời tổng thống Donald Trump, đặc biệt nếu ông tái đắc cử năm 2024, một câu hỏi lớn được đặt ra: Mỹ có đang tự làm yếu chính mình trong cuộc đua toàn cầu thu hút nhân tài và giữ vị thế siêu cường công nghệ?

Những thay đổi lớn trong chính sách nhập cư thời Trump

1. Visa kỹ năng cao H-1B bị siết chặt

Tỉ lệ từ chối visa H-1B tăng mạnh từ 6% (2015) lên 24% (2018) (USCIS).

Ảnh hưởng đến hàng nghìn kỹ sư, lập trình viên và nhà khoa học quốc tế.

2. Thắt chặt xét duyệt thẻ xanh, nhập cư diện gia đình

Số lượng người được cấp thẻ xanh hợp pháp giảm gần 50% so với thời Obama (Migration Policy Institute).

Ưu tiên nhập cư theo “năng lực” nhưng thời gian xét duyệt kéo dài, thủ tục phức tạp.

3. Gia tăng kiểm soát sinh viên quốc tế

Siết quy định về thời gian lưu trú, thực tập sau tốt nghiệp (OPT),

Số lượng sinh viên quốc tế mới giảm liên tục 3 năm (2017–2019) theo Open Doors Report.

Giấc mơ Mỹ mất dần sức hút

1. Nhân tài chuyển hướng sang các quốc gia thân thiện hơn

Quốc gia	Chính sách nổi bật
Canada	Cấp visa chỉ sau 2 tuần cho nhân tài ngành công nghệ (Global Talent Stream)
Đức, Pháp, Hà Lan	Tăng học bổng, dễ định cư sau học, hỗ trợ nhà khoa học
Úc	Chính sách định cư tay nghề rõ ràng, ưu đãi startup và du học sinh

Thống kê: Canada thu hút 30.000+ kỹ sư phần mềm từng làm việc tại Mỹ trong giai đoạn 2017–2023 (Rand Corporation).

2. Ảnh hưởng đến các đại học và tập đoàn công nghệ Mỹ

Các đại học như MIT, Stanford, Harvard… khó giữ chân sinh viên sau tốt nghiệp

Các công ty như Google, Meta, Amazon… buộc mở trung tâm R&D tại Ấn Độ, Ireland, Canada do thiếu nhân lực nội địa

“Chúng ta không thể duy trì vị thế dẫn đầu nếu đóng cửa với nhân tài.” – Satya Nadella (CEO Microsoft)

Những người nhập cư góp phần quan trọng làm nên nước Mỹ

Dưới đây là 10 nhân tài hàng đầu tại Mỹ có nguồn gốc là người nhập cư, đang giữ vai trò then chốt trong khoa học và kinh tế Mỹ:

Tên	Gốc quốc gia	Thành tựu
Albert Einstein	Đức	Thuyết tương đối, Nobel Vật lý
Elon Musk	Nam Phi	CEO Tesla, SpaceX
Sundar Pichai	Ấn Độ	CEO Google, Alphabet
Sergey Brin	Nga	Đồng sáng lập Google
Lisa Su	Đài Loan	CEO AMD
Andrew Grove	Hungary	Đồng sáng lập Intel
Noubar Afeyan	Armenia/Lebanon	Đồng sáng lập Moderna
Fei-Fei Li	Trung Quốc	Giáo sư Stanford, chuyên gia AI
George Soros	Hungary	Tỷ phú đầu tư, nhà từ thiện
Jan Koum	Ukraine	Đồng sáng lập WhatsApp

Mỹ có thể mất vị thế dẫn đầu khoa học – công nghệ

1. Thiếu hụt nhân lực trong các lĩnh vực trọng yếu

Theo báo cáo của Bureau of Labor Statistics (2023):

Đến năm 2030, Mỹ có thể thiếu hơn 1 triệu lao động kỹ thuật cao trong các ngành như AI, công nghệ sinh học, năng lượng.

Ví dụ: Hơn 70% tiến sĩ ngành kỹ thuật tại các đại học top đầu Mỹ là người nhập cư (NFAP, 2023). 

Cấm họ ở lại đồng nghĩa với việc Mỹ đánh mất chính người tạo ra tương lai.

2. Nguy cơ tụt hậu trong các lĩnh vực chiến lược nếu thiếu nhân tài

Lĩnh vực	Rủi ro nếu thiếu nhân tài nhập cư
AI, ML	Trung Quốc và châu Âu đang tăng tốc mạnh mẽ
Công nghệ lượng tử	Trung Quốc dẫn đầu về ứng dụng vệ tinh và truyền dẫn lượng tử
Vaccine và y học tiên tiến	Moderna, Pfizer đều dựa vào nhân sự nhập cư
Hàng không – vũ trụ	NASA, SpaceX phụ thuộc kỹ sư quốc tế

3. Mất vai trò trung tâm thu hút tinh hoa toàn cầu

Trong thế kỷ 20, Mỹ dẫn đầu vì mọi bộ óc xuất sắc đều muốn đến Mỹ.

Nếu chính sách nhập cư tiếp tục siết chặt, Mỹ sẽ không còn là lựa chọn số một của giới trẻ, nhà khoa học, kỹ sư và startup toàn cầu.

Nhập cư là cơ hội, không phải nguy cơ

Một nước Mỹ mạnh không thể là nước Mỹ đóng cửa. “Khi bạn xây tường, nhân tài sẽ tìm cửa khác.”

Nếu Mỹ muốn duy trì vị thế siêu cường thế kỷ 21, phải mở lại cánh cửa cho người giỏi, tạo điều kiện họ phát triển, chứ không phải đặt thêm rào cản.
.....

Bài liên quan:

• Trump & Dự án Project 2025 bí ẩn (2025)
• Tổng thống Trump có quyền rút Mỹ ra khỏi NATO và Liên Hợp Quốc không? (3/2025)
• Nước Mỹ dưới thời Trump 2025-2028: Những triển vọng lạc quan (3/2025)
• Quân sự hay Kinh tế - Trump chọn đúng? (3/2025)
• Bầu cử giữa nhiệm kỳ 2026: thước đo thành công hay thất bại của Tổng thống Donald Trump
• Donald Trump: Tổng thống phi truyền thống & 4 kịch bản của nước Mỹ sau 4 năm nữa (2/2025)
• Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) & sự ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu
• Sở hữu súng cá nhân tại Mỹ: quyền Hiến định nhưng gây tranh cãi
• Quyền phá thai tại Mỹ
• Chế độ xét xử Bồi thẩm đoàn trong luật hình sự Mỹ