Thứ Tư, 7 tháng 5, 2025

Thuế nhập khẩu phim 100% tác động thế nào đến Hollywood?

 

Tổng thống Trump tuyên bố áp thuế 100% đối với phim nhập khẩu vào Mỹ, tạo ra sóng gió cho ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ (Minh hoạ của Chat GPT)

Hoa Cát

Tổng thống Trump muốn áp thuế 100% cho phim nhập khẩu vào Mỹ đã gây ra nhiều lo ngại và tranh cãi tại Mỹ. Liệu việc áp thuế khủng và chưa từng có lên tới 100% có mang lại điều gì tốt đẹp cho Hollywood hay sẽ khiến điện ảnh Mỹ khó khăn hơn và giảm doanh thu trên toàn cầu?

* Lịch sử hình thành, phát triển của Hollywood
* 5 Hãng Phim Hàng Đầu Hollywood (2023-2024)


Trump muốn dẹp bỏ chuỗi cung ứng toàn cầu trong sản xuất điện ảnh tại Mỹ

Ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ thời điểm năm 2025 đóng góp hàng trăm tỷ USD mỗi năm cho nền kinh tế, tạo hàng triệu việc làm. Phim ảnh Mỹ được xem là công cụ “quyền lực mềm”, giúp Mỹ củng cố ảnh hưởng văn hóa, đặc biệt tại châu Á, châu Âu và Mỹ Latinh.

Ngày 5/5/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục gây bất ngờ khi đăng một bài viết trên mạng xã hội Truth Social của mình, nội dung như sau:

"Ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ đang chết rất nhanh. Các quốc gia khác đang tung ra đủ loại ưu đãi để lôi kéo các nhà làm phim và hãng phim của chúng ta rời khỏi Mỹ. Hollywood, cùng với nhiều khu vực khác bên trong nước Mỹ đang bị tàn phá. Đây là một nỗ lực có bàn tính của các quốc gia khác và vì thế là một mối đe dọa đối với an ninh quốc gia. Ngoài những thứ khác, đây còn là một hình thức truyền tải thông điệp và tuyên truyền!

Do đó, tôi chỉ thị cho Bộ Thương mại Mỹ và Đại diện Thương mại Mỹ ngay lập tức bắt đầu quy trình áp dụng thuế quan 100% đối với bất kỳ và tất cả những bộ phim được sản xuất ở nước ngoài và đưa vào đất nước chúng ta. Chúng ta muốn những bộ phim được sản xuất tại Mỹ một lần nữa!”.

Như vậy, theo ông Trump: 

- Ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ đang chết nhanh vì âm mưu thâm hiểm của các quốc gia khác, là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia Mỹ. 

- Ông Trump biết ngành sản xuất phim tại Mỹ hiện nay là chuỗi cung ứng toàn cầu, giống như sản xuất ô tô, điện thoại thông minh, ..., ông không muốn vậy. 

- Sẽ áp dụng thuế quan 100% đối với bất kỳ và tất cả những bộ phim được sản xuất ở nước ngoài và đưa vào Mỹ. Phim phải được sản xuất chỉ tại Mỹ.

Quan điểm của Tổng thống Trump đã gây ra nhiều lo ngại và tranh cãi trong ngành công nghiệp điện ảnh tại Mỹ. Liệu việc áp thuế 100% có mang lại điều gì tốt đẹp cho Hollywood hay sẽ khiến điện ảnh Mỹ khó khăn hơn và giảm doanh thu?

1. Tác động đến chuỗi cung ứng toàn cầu của Hollywood

Hollywood hiện nay vận hành như một chuỗi cung ứng toàn cầu, với nhiều công đoạn sản xuất được thực hiện ở nước ngoài để tận dụng chi phí thấp và các ưu đãi thuế. Việc áp thuế 100% có thể khiến chi phí sản xuất tăng cao, buộc các hãng phim phải cân nhắc lại việc quay phim ở nước ngoài, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế và sáng tạo nghệ thuật của các dự án điện ảnh.

2. Lo ngại về tính khả thi và pháp lý

Chính sách thuế này đối mặt với nhiều thách thức về pháp lý và thực tiễn. Theo Đạo luật Quyền Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) và sửa đổi Berman năm 1988, Tổng thống Mỹ không có quyền áp đặt hạn chế đối với các tài liệu thông tin như phim ảnh. Điều này đặt ra câu hỏi về tính hợp pháp của việc áp thuế 100% đối với phim nhập khẩu.

3. Phản ứng từ ngành công nghiệp điện ảnh và quốc tế

Nhiều chuyên gia và nhà sản xuất phim bày tỏ lo ngại rằng chính sách này có thể gây tổn hại đến ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ hơn là giúp đỡ. Việc tăng chi phí sản xuất và hạn chế hợp tác quốc tế có thể làm giảm chất lượng và số lượng phim được sản xuất, đồng thời ảnh hưởng đến doanh thu toàn cầu của Hollywood.

4. Tác động đến thị trường quốc tế và quan hệ thương mại

Chính sách thuế này có thể dẫn đến các biện pháp trả đũa từ các quốc gia khác, ảnh hưởng đến việc phân phối và doanh thu của phim Mỹ ở thị trường quốc tế. Ví dụ, Trung Quốc đã từng giảm hạn ngạch phim Mỹ được phép phát hành tại nước này như một phản ứng đối với các chính sách thuế quan của Mỹ.

5. Kết luận

Việc áp thuế 100% đối với phim sản xuất ngoài nước Mỹ có thể gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực cho ngành công nghiệp điện ảnh, từ tăng chi phí sản xuất, giảm hợp tác quốc tế, đến ảnh hưởng đến doanh thu và quan hệ thương mại. Thay vì áp dụng các biện pháp bảo hộ, nhiều chuyên gia đề xuất rằng việc cung cấp các ưu đãi thuế trong nước có thể là giải pháp hiệu quả hơn để thúc đẩy sản xuất phim tại Mỹ.



Avarta - bộ phim bom tấn với doanh thu tỷ đô của Hollywood 
....

Phim Hollywood đang là sản phẩm của chuỗi cung ứng toàn cầu – giống với ngành sản xuất ô tô, smartphone

1. Hollywood là “tổng chỉ huy”, không phải xưởng sản xuất duy nhất

Mỹ (Hollywood/Los Angeles) chủ yếu đảm nhiệm các khâu:

- Phát triển ý tưởng, viết kịch bản, đạo diễn, điều hành sản xuất.

- Phối hợp tài chính, chiến lược phát hành, quảng bá toàn cầu.

- Quay tại phim trường lớn như Universal Studios, nhưng ngày càng nhiều phim chuyển ra nước ngoài để tiết kiệm chi phí.

2. Chuỗi sản xuất toàn cầu của phim Hollywood giống sản xuất công nghiệp:

Công đoạn

Thực hiện tại

Viết kịch bản, đạo diễn

Mỹ, Anh

Quay ngoại cảnh

Canada, Úc, New Zealand, Nam Phi, Iceland, Hungary (giảm thuế)

Hậu kỳ, kỹ xảo

New Zealand (Weta), Ấn Độ (Tata Elxsi), Anh (Framestore), Canada

Âm nhạc, lồng tiếng

Mỹ, Anh, Hungary

Phát hành & quảng bá

Toàn cầu – tại các cụm rạp, nền tảng OTT như Netflix, Disney+


3. Lý do quốc tế hóa sản xuất phim: 

Chi phí nhân công & thuế rẻ hơn ở nước ngoài (Canada, Úc, Đông Âu). Ưu đãi thuế/quay phim của chính phủ nước sở tại.

- Cảnh quan đặc trưng và dễ kiểm soát (New Zealand cho phim viễn tưởng, Iceland cho phong cảnh kỳ vĩ…).

- Kỹ thuật hậu kỳ chuyên sâu ở nước ngoài (Ấn Độ, Canada, Anh).

4. So sánh với sản xuất ô tô – smartphone

Giống như iPhone được thiết kế ở Mỹ nhưng lắp ráp ở Trung Quốc, và linh kiện từ Hàn, Nhật, Đài Loan…

Phim Hollywood có thể được viết tại Los Angeles, quay tại Úc, làm hậu kỳ tại London và phát hành trên Netflix toàn cầu.

5. Kết luận

Phim bom tấn Hollywood là sản phẩm của chuỗi cung ứng toàn cầu – nơi nghệ thuật gặp công nghiệp, ý tưởng gặp công nghệ, và Mỹ chỉ là trung tâm sáng tạo – chứ không còn là nơi duy nhất sản xuất phim.



Jennifer Lawrence (sinh 1990) - nữ diễn viên điện ảnh tài năng người Mỹ, người trẻ tuổi thứ hai trong lịch sử giành được tượng vàng Oscar. Nổi tiếng với các vai diễn trong phim: The Bill Engvall Show (2007–2009), Winter’s Bone (2010), Silver Linings Playbook (2012), The Hunger Games (2012), American Hustle (2013), X-Men: First Class (2011), X-Men: Days of Future Past (2014)… 
....

Lịch sử hình thành, phát triển của Hollywood

1. Sự hình thành (đầu thế kỷ 20)

Hollywood, ban đầu là một vùng ngoại ô yên tĩnh phía tây thành phố Los Angeles, bang California, bắt đầu trở thành trung tâm điện ảnh của Mỹ từ những năm 1910. Các hãng phim đầu tiên như Universal, Paramount, Warner Bros và Columbia đã chuyển về đây nhờ thời tiết nắng ấm quanh năm, phong cảnh đa dạng và đặc biệt là để tránh sự kiểm soát gắt gao về bản quyền của Thomas Edison ở New Jersey.

Bộ phim truyện dài đầu tiên được quay tại Hollywood là “The Squaw Man” (1914) của đạo diễn Cecil B. DeMille. Từ đó, Hollywood nhanh chóng phát triển thành một trung tâm sản xuất điện ảnh công nghiệp lớn nhất thế giới.

2. Thời kỳ vàng son (1920–1950)

Hollywood bước vào thời kỳ hoàng kim từ những năm 1920 đến 1950, còn được gọi là “Golden Age of Hollywood”. Trong giai đoạn này, hệ thống studio lớn kiểm soát toàn bộ quá trình sản xuất, phát hành và trình chiếu phim. Các ngôi sao điện ảnh như Charlie Chaplin, Clark Gable, Marilyn Monroe… trở thành biểu tượng toàn cầu.

Phim nói ra đời với tác phẩm “The Jazz Singer” (1927) đã tạo ra bước ngoặt lớn, đưa điện ảnh từ hình thức câm sang âm thanh sống động. Chiến tranh thế giới thứ hai cũng thúc đẩy Hollywood sản xuất nhiều phim tuyên truyền và giải trí phục vụ quân đội và dân chúng.

3. Giai đoạn chuyển mình và toàn cầu hóa (1950–nay)

Từ thập niên 1950, truyền hình bắt đầu cạnh tranh với điện ảnh, buộc Hollywood phải đổi mới. Các hãng phim tập trung vào các tác phẩm có quy mô lớn, kỹ xảo đặc biệt, tạo ra những bộ phim bom tấn đầu tiên như “Ben-Hur” (1959), “The Sound of Music” (1965).

Từ thập niên 1980, với sự nổi lên của các đạo diễn như Steven Spielberg, George Lucas và công nghệ kỹ xảo số, Hollywood bước vào thời kỳ “blockbuster” hiện đại. Những phim như “Star Wars”, “Jurassic Park”, “Titanic” hay loạt phim Marvel đã thống trị phòng vé toàn cầu.

Ngày nay, Hollywood là nơi đặt trụ sở của hầu hết các hãng phim lớn như Disney, Warner Bros, Universal, Sony Pictures và hàng trăm công ty sản xuất độc lập khác. Khu vực này không chỉ là trung tâm điện ảnh mà còn là một biểu tượng văn hóa đại chúng của nước Mỹ.

4. Tầm ảnh hưởng toàn cầu

Hollywood không chỉ chi phối nền công nghiệp điện ảnh Mỹ mà còn có ảnh hưởng sâu rộng trên toàn thế giới:

• Về văn hóa: Phim Hollywood góp phần định hình hình ảnh nước Mỹ, truyền bá lối sống phương Tây và những giá trị phổ quát như tự do, công lý, cá nhân.

• Về kinh tế: Ngành công nghiệp điện ảnh Mỹ đóng góp hàng trăm tỷ USD mỗi năm cho nền kinh tế, tạo hàng triệu việc làm.

• Về kỹ thuật – nghệ thuật: Hollywood là nơi tiên phong trong công nghệ điện ảnh, từ âm thanh nổi, màu sắc, kỹ xảo CGI, 3D đến AI và điện ảnh thực tế ảo (VR).

• Về ảnh hưởng địa chính trị: Phim ảnh Mỹ được xem là công cụ “quyền lực mềm”, giúp Mỹ củng cố ảnh hưởng văn hóa, đặc biệt tại châu Á, châu Âu và Mỹ Latinh.

5. Kết luận

Từ một thị trấn nhỏ ở California, Hollywood đã vươn lên trở thành trung tâm điện ảnh có tầm ảnh hưởng lớn nhất thế giới. Không chỉ sản xuất phim, nơi đây còn định hình xu hướng nghệ thuật, giải trí và thậm chí cả tư duy xã hội của hàng tỷ người trên hành tinh. Dù đang phải đối mặt với những thách thức từ công nghệ, mô hình phân phối mới và thị hiếu khán giả toàn cầu, Hollywood vẫn giữ vai trò then chốt trong nền văn hóa đại chúng hiện đại.
...

5 Hãng Phim Hàng Đầu Hollywood (2023-2024)

Dưới đây là tổng hợp thông tin về 5 hãng phim lớn nhất Hollywood – gồm Disney, Warner Bros., Universal, Sony Pictures và Paramount – kèm theo giá trị thị trường, doanh thu phòng vé gần nhất và các phim điện ảnh nổi bật của mỗi hãng.

Walt Disney Studios (Disney)

Giá trị thị trường (2023): khoảng 165,3 tỷ USD (vốn hóa của The Walt Disney Company). Đây là hãng phim giá trị nhất thế giới. 

Doanh thu phòng vé 2023: ~4,83 tỷ USD toàn cầu; 1,45 tỷ USD tại Bắc Mỹ . Disney đứng thứ 2 toàn cầu năm 2023, chỉ kém Universal một chút (do phát hành ít phim hơn) .

Phim nổi bật: Sở hữu nhiều thương hiệu đình đám như Marvel Cinematic Universe và Star Wars . Các phim tiêu biểu bao gồm Avengers: Endgame (2019, $2,799 tỷ), Avatar (2009, $2,923 tỷ, qua thâu tóm Fox), Star Wars: The Force Awakens (2015, $2,068 tỷ), cùng các phim hoạt hình kinh điển như Frozen (2013) và The Lion King (2019).

Warner Bros. Pictures (Warner Bros.)

Giá trị thị trường (2023): khoảng 27,8 tỷ USD (vốn hóa công ty mẹ Warner Bros. Discovery).

Doanh thu phòng vé 2023: ~3,84 tỷ USD toàn cầu; 1,40 tỷ USD tại Bắc Mỹ . Warner xếp thứ 3 toàn cầu, thành công lớn nhờ các bom tấn như Barbie .

Phim nổi bật: Barbie (2023) là phim có doanh thu cao nhất lịch sử Warner Bros với $1,45 tỷ toàn cầu . Hãng còn nổi tiếng với loạt Harry Potter, bộ ba The Dark Knight (Batman), Joker (2019) và các thương hiệu kinh điển như The Matrix và The Lord of the Rings (qua New Line Cinema).

Universal Pictures (Universal)

Giá trị thị trường (2023): khoảng 176,5 tỷ USD (vốn hóa của công ty mẹ Comcast). Đây là hãng phim thuộc Comcast/NBCUniversal.

Doanh thu phòng vé 2023: ~4,91 tỷ USD toàn cầu; 1,82 tỷ USD tại Bắc Mỹ . Universal dẫn đầu doanh thu toàn cầu năm 2023, vượt qua Disney lần đầu tiên sau nhiều năm .

Phim nổi bật: Nổi tiếng với loạt phim Jurassic Park/World, Fast & Furious, và phim hoạt hình Despicable Me/Minions. Các bom tấn như Jurassic World (2015, $1,56 tỷ), Fast & Furious 7 (2015, $1,51 tỷ) đã góp phần đưa Universal lập kỷ lục doanh thu . Hãng cũng có các biểu tượng như Jaws (1975) và E.T. the Extra-Terrestrial (1982) từng là phim cao nhất mọi thời đại khi phát hành.

Sony Pictures (Columbia/TriStar)

Giá trị thị trường (2023): khoảng 114,2 tỷ USD (vốn hóa của Sony Group, bao gồm Sony Pictures Entertainment).

Doanh thu phòng vé 2023: ~2,09 tỷ USD toàn cầu; 0,98 tỷ USD tại Bắc Mỹ . Sony đứng thứ 4 toàn cầu, doanh thu xấp xỉ Paramount nhưng nhỉnh hơn một chút .

Phim nổi bật: Thành công với các phim siêu anh hùng Spider-Man (quyền phát hành thuộc Sony). Tiêu biểu: Spider-Man: No Way Home (2021, $1,92 tỷ toàn cầu ). Sony cũng đồng phát hành loạt James Bond – ví dụ Skyfall (2012, $1,11 tỷ ). Các thương hiệu nổi tiếng khác gồm Jumanji, Men in Black, Ghostbusters,… thuộc thư viện phim của hãng.

Paramount Pictures 

Giá trị thị trường (2023): khoảng 9,64 tỷ USD (vốn hóa Paramount Global). Quy mô công ty mẹ của Paramount là nhỏ nhất trong nhóm “Big Five”. 

Doanh thu phòng vé 2023: ~2,03 tỷ USD toàn cầu; 0,84 tỷ USD tại Bắc Mỹ . Paramount xếp thứ 5, ngang tầm Sony về doanh thu năm 2023 . 

Phim nổi bật: Sở hữu nhiều phim bom tấn mọi thời đại như Titanic (1997, $2,26 tỷ toàn cầu , đồng sản xuất với Fox), Top Gun: Maverick (2022, $1,495 tỷ ). Hãng cũng phát hành loạt Transformers với nhiều phim vượt mốc $1 tỷ (như Transformers: Dark of the Moon – 2011, $1,124 tỷ ), cùng các thương hiệu lâu đời: Mission: Impossible, Indiana Jones, Star Trek, v.v.

So sánh và nhận định

Nhìn chung, Disney và Universal hiện là hai hãng phim dẫn đầu về doanh thu phòng vé toàn cầu (mỗi hãng gần 5 tỷ USD năm 2023) . Warner Bros. bám sát phía sau (~3,8 tỷ), còn Sony và Paramount quanh mốc 2 tỷ USD. Về giá trị thị trường, Disney (~165 tỷ USD) và Comcast (sở hữu Universal, ~176 tỷ USD) vượt trội so với Warner (~28 tỷ) và Sony (~114 tỷ), trong khi Paramount nhỏ nhất (~9,6 tỷ USD) . Mỗi hãng phim đều có thế mạnh thương hiệu riêng – Disney với Marvel/Star Wars, Universal với phim hành động & hoạt hình ăn khách, Warner với vũ trụ DC và loạt phim thương mại lớn, Sony với siêu anh hùng Spider-Man, còn Paramount ghi dấu với các bom tấn hoài niệm lẫn hiện đại – tạo nên cục diện “Big Five” thống trị ngành điện ảnh toàn cầu.

Nguồn tham khảo: Các số liệu tài chính và doanh thu được tổng hợp từ báo cáo doanh thu phòng vé 2023 , dữ liệu thị trường chứng khoán và thông tin xếp hạng phim doanh thu cao . Các phim nổi bật được liệt kê dựa trên thành tích thương mại và mức độ phổ biến, có đối chiếu với số liệu doanh thu toàn cầu .
.....

Bài liên quan:

Vũ trụ giả lập